Dudak ve/veya Damak Yarığı (DDY); gebeliğin ilk üç ayı içerisinde, ağzı oluşturan yapıların orta hat üzerinde birleşememeleri sonucunda, damak ve/veya dudakta görülen doğumsal gelişim bozukluklarıdır. Özellikle orta-yüz ve ağız boşluğunu içeren önemli bir gelişimsel bozukluk olarak tanımlanır. Etyolojisinde, genetik faktörler, çevresel teratojenler ve gen mutasyonu gibi multifaktöriyel nedenler yatmaktadır. DDY'ye kimi zaman kranyofasiyal anomaliler (yetersiz yüz gelişimi), ortodontik bozukluklar, psikolojik bozukluklar ve otolojik bozukluklar (işitme kaybı, östaki tüp işlevinde bozukluklar gibi) eşlik edebilir. Yarık tek yada çift taraflı olabilir. DDY farklı şekillerde sınıflandırılabilmektedir. 1931'de Veau DDYyi şöyle s ınıflandırmıştır;
- izole yumuşak damak yarığı
- izole sert ve yumuşak damak yarığı
- tek taraflı dudak-damak yarığı
- çift taraflı dudak-damak yarığı
DDY tanılamasında Velofaringeal yetersizliği de (VFY) değerlendirmek gerekir. VFY, yumuşak damak hareketinin yetersiz olmasına bağlı konuşma esnasında ağız ve burun boşluklarının birbirinden tam olarak ayrıştırılamaması, yani, velofaringeal kapanmanın tam olmamasıdır.
Psikolog Duygu Ekinci
Dil ve Konuşma Patoloğu
