BOĞAZ REFLÜSÜ (REFLÜ LARENJİT –
LARİNGOFARİNGEAL REFLÜ) Nedir?
Mide, kendisine gelen yiyecekleri
sindirebilmek için asit salgılar. Yemek borusu ve midenin birleştiği bölgede
bir grup kas, bir kapakçık sistemi gibi davranarak asitli sıvının mide dışına çıkmasına
engel olmaya çalışır. Mide içerisinde asitli sıvının geriye yani yemek borusu
ve daha yukarısında yer alan boğaz, gırtlak bölgesine geri kaçışına “Boğaz
Reflüsü (Reflü Larenjit – Laringofaringeal Reflü)” adı verilir. Reflüye bağlı
oluşan şikayetler ya asidin doğrudan etkisine, ya da boğaz çevresindeki
dokuların aside verdiği cevaba bağlıdır.
BOĞAZ REFLÜSÜ (REFLÜ LARENJİT –
LARİNGOFARİNGEAL REFLÜ) olan hastalar hangi şikayetlerle doktora başvururlar?
En sık görülen şikayetler boğazda
takılma (birşey varmış, yutamıyormuş gibi olma) hissi, ses kısıklığı, yutma
sırasında ağrı, boğazda yanma, ağıza acı su gelmesi, göğüs ortasında ağrı,
yemek yedikten sonra öksürük, sık boğaz temizleme, hazımsızlık hissi olabilir.
Birçok farklı şikayet bu şikayetlere eklenebilir.
BOĞAZ REFLÜSÜ (REFLÜ LARENJİT –
LARİNGOFARİNGEAL REFLÜ) olan hastaların bu durumdan korunmak için alabileceği
önlemler nelerdir?
Reflüden korunmada etkili
olabilecek ana yöntemler şöyle sıralanabilir. Kilo almamak, optimum kiloyu
korumak, karın bölgesini aşırı sıkan kıyafetlerden kaçınmak, yemeklerden hemen
sonra yatmaktan kaçınmak, yemeklerden hemen sonra egzersiz yapmamak, eğilip
kalkmamak, stresten kaçınma ile ilgili önlemler almak, aspirin gibi mideyi
irrite edici ilaçları dikkatli ve doğru dozda kullanmak, karın solunumunu
öğrenmek ve gün içerisinde uygulamak, gece uyumadan yaklaşık 3 saat öncesinde
su dışında hiçbir şey tüketmemek, yağlı – asitli – alkollü – domates soslu
yiyeceklerin tüketimini sınırlamak.
BOĞAZ REFLÜSÜ (REFLÜ LARENJİT –
LARİNGOFARİNGEAL REFLÜ) olan hastaların tanısı nasıl ve kim tarafından koyulur,
nasıl tedavi edilir?
Reflü şikayetleri birçok başka
hastalık tarafından da oluşturulabildiğinden, reflü şikayetleri olan hastanın
bir Kulak Burun Boğaz hekimi tarafından muayene edilmesi gerekir. Hastalık,
tanısı koyulduktan ve diğer hastalıklarla ayırıcı tanısı yapıldıktan sonra,
ilaç tedavileri uygulanır. Bu amaçla kullanılan ilaçların doğru dozda ve uygun
süre ile (ortalama 2-6 ay) kullanılması önemlidir. İlaca dirençli nadir
olgularda, reflünün ikincil olarak oluştuğu mide fıtığı gibi hastalıkların
varlığında ya da reflüye ikincil olarak oluşan subglottik stenoz ya da
gırtlağın kötü huylu hastalıklarında cerrahi yöntemler tercih edilir.
LARİNGOFARİNGEAL REFLÜ BELİRTİLERİ
Aşağıdaki şikayetlerden bir
yada birden fazlasının varlığı, laringofaringeal reflü habercisi
olabilir.
·
Sık boğaz temizleme
·
Boğulacakmış gibi olma
hissi
·
Kronik öksürük
·
Uykudan öksürerek uyanma
·
Yutkunma ve yutma güçlüğü
·
Boğazda bir şey varmış, bir
şey takılmış hissi
·
Yoğun veya çok miktarda
boğaz salgısı
·
Ağızda acılık veya ekşime
hissi
·
Tekrarlayan boğaz
infeksiyonları
·
Seste kabalaşma, ses
kalitesinin bozulması
LARİNGOFARİNGEAL REFLÜNÜN ÖNLENMESİ İÇİN ALINABİLECEK
ÖNLEMLER
·
Optimum kilonun korunması
·
Karın bölgesini aşırı sıkan
kıyafetlerden kaçınılması
·
Yemeklerden hemen sonra
yatmaktan ve eğilmekten kaçınmak, yemeklerden hemen sonra ve yatmadan
yaklaşık iki saat önce fiziksel egzersiz yapmaktan kaçınmak
·
Aspirin gibi ilaçlar
kullanılmaması
·
Stresten kaçınmak
·
Karın solunumunu öğrenmek
ve uygulamak
·
Yatak başının yaklaşık
10-15 cm yükseltilmesi
·
Gece uyumadan yaklaşık üç
saat önceden yemek yememek
·
Sık ve az hacimde öğünler
tüketmek
·
Reflü oluşturabilecek gıdaları daha az tüketmeye
özen göstermek: Yağlı veya baharatlı gıdalar, domates ve domates sosu (salça,
ketçap, ve benzeri) içeren yiyecekler, turunçgiller (portakal, mandalina,
limon, ve benzeri), ananas, sigara ve diğer tütün mamülleri, alkol, asitli
içecekler, sirke, limon suyu, süt ve süt ürünleri, kafeinli içecekler (kahve,
çay, kola gibi), sakız, öksürük şurupları ve ağız gargaraları, ağrı kesici
ilaçlar, çikolata, kuruyemişler, mentol veya nane içeren gıdalar.
Prof.Dr.
Hâldun OĞUZ